Na twintig jaar ervaring als operatieverpleegkundige in België, stapte Jan Simons aan boord van ‘s werelds grootste civiele ziekenhuisschip, de Global Mercy™. Wat hij daar aantrof, ging verder dan medische zorg alleen.

Naar schatting hebben vijf miljard mensen wereldwijd geen toegang tot veilige, betaalbare chirurgische zorg. Die realiteit motiveerde Jan om zijn ervaring en kennis ten dienste te stellen van wie dat het hardst nodig heeft. “Hier voelde ik voor het eerst in jaren weer echt waardering voor mijn werk als zorgverlener”, vertelt Jan.

(Lees verder onder de foto)

Jan Simons aan boord van de Global Mercy in Sierra Leone.

Belofte

Tijdens zijn opleiding verpleegkunde liep Jan stage in Burkina Faso. “Een intense ervaring”, zegt hij, “maar ik had als student het gevoel weinig impact te kunnen maken.” Die ervaring liet hem niet los. “Ik beloofde mezelf dat ik met voldoende ervaring zou terugkeren om écht het verschil te maken in ontwikkelingslanden.”

Die belofte kwam dichterbij toen een collega anesthesieverpleegkundige enthousiast sprak over haar werk op de Africa Mercy®, het andere ziekenhuisschip van Mercy Ships. “Toen viel alles op zijn plaats: dit is wat ik wil doen”, zegt hij.

(Lees verder onder de foto)

Teamleider

Na een grondige selectieprocedure begon Jan zijn missie aan boord in Sierra Leone. Als teamleider van het oogchirurgische team coördineerde hij dagelijks tientallen cataractoperaties en andere zichtreddende ingrepen. “Mijn job was veelomvattend”, licht Simons toe. “Ik leidde twee operatieteams, hield dagelijks teambriefings met chirurgen en verpleegkundigen, bewaakte de medische stock, en plande nauwgezet elke ingreep.”

Een belangrijk aspect van zijn opdracht bestond ook uit capaciteitsopbouw. “We gaven hands-on trainingen aan lokale verpleegkundigen en minder ervaren teamleden. Denk aan het plooien van intra-oculaire lenzen, het gebruik van operatiemicroscopen en het instellen van het phaco-emulsificatie apparaat. Deze training gebeurde systematisch en volgens internationale standaarden.”

(Lees verder onder de foto)

Jan Simons aan het werk in een operatiezaal aan boord van de Global Mercy.

Oprechte dankbaarheid

Werken in een maritieme, medisch-humanitaire context vereist een hoge mate van flexibiliteit. “De materiaalvoorziening is soms beperkt, waardoor je creatief moet omgaan met middelen. Tegelijk wordt er gewerkt volgens strikte Amerikaanse kwaliteits- en veiligheidsnormen. Mercy Ships stelt hoge eisen en biedt ook de infrastructuur om kwalitatieve zorg te garanderen.”

Naast het medische aspect maakte ook de sociale en culturele dimensie diepe indruk. “De dankbaarheid van patiënten is overweldigend”, zegt Simons. “Mensen komen vaak van ver, wachten soms maanden op een ingreep en tonen een vorm van waardering die in onze Belgische context minder vanzelfsprekend is geworden”, vertelt Jan. “Wat me het diepst raakte, was de oprechte dankbaarheid. Patiënten die je omhelzen, je in de ogen kijken en dankjewel zeggen. Dat had ik in België al lang niet meer gevoeld.”

Ook het contact met de lokale bevolking buiten het schip was hartverwarmend. “Mensen roepen ‘Thank you!’, ‘God bless you!’ vanop de straat. Ze hebben bijna niets, en toch stralen ze warmte en vreugde uit. Daar kunnen wij in het Westen nog veel van leren.”

Meer dan vrijwilligerswerk

Na zijn eerste missie wist Jan met zekerheid dat dit een vervolg zou krijgen: “In oktober ga ik opnieuw aan boord. Dan start ik het oogprogramma weer op, bereid ik het operatiekwartier voor en leid ik opnieuw een chirurgisch team. In februari volgt mogelijk een derde missie, dit keer voor stomatologische ingrepen.”

Zijn omgeving steunt hem voluit. “Mijn partner, familie én werkgever staan achter mij. Dat geeft me de ruimte om dit engagement verder te zetten, want Mercy Ships is voor mij meer dan vrijwilligerswerk. Het is een plek waar mijn ervaring en mijn hart samenkomen.”

> Geïnspireerd door het verhaal van Jan? Kijk hoe ook jij kan helpen als vrijwilliger bij Mercy Ships.